Metoda Labana w pracy z dziećmi

Metoda gimnastyki twórczej Rudolfa Labana (metoda ruchu intuicyjnego) wpisuje się w nurt pedagogiki wspierający rozwijanie własnej dynamiki i kreatywności dziecka w oparciu o jego naturalne predyspozycje. Rudolf Laban, twórca języka ruchu, czyli języka opisującego ruch człowieka, wskazywał na zależność ekspresji ruchowej człowieka od jego przeżyć wewnętrznych.

W trakcie zajęć gimnastyki twórczej dziecko może uruchamiać swoje naturalne tendencje, eksperymentować z nowymi sposobami ruchu, korzystać ze swoich dotychczasowych doświadczeń. Jednocześnie następuje integracja dzieci w grupie w warunkach akceptacji, zabawy i spontaniczności. Wspiera to uwewnętrznianie norm i zasad współpracy w grupie.

W metodzie Labana podkreśla się, że dziecko robi to, na co ma ochotę i na co je stać. Nikt niczego mu nie narzuca, ale też nikt mu nie pomaga. Ruch jest powiązany ze słowem, rytmem i muzyką. Nauczyciel nie działa według narzuconego schematu zajęć, ale konstruuje je zgodnie z trzema zasadami:

• wszechstronności,
• naprzemienności wysiłku i rozluźnienia,
• stopniowania trudności.

Podczas zajęć grupa stoi swobodnie, w rozsypce. Pozycja wyjściowa jest dowolna – każde dziecko przyjmuje dogodną dla siebie. Nauczyciel nie demonstruje ćwiczeń, dzieci niczego nie naśladują. Wykonują zadania ruchowe na swój sposób. Nauczyciel nawiązuje do omawianych tematów, np. świąt, pór roku, ważnych wydarzeń, wykorzystuje znane dzieciom piosenki i wierszyki, włącza muzykę.

Podczas ćwiczeń mogą być wykorzystywane pomoce dydaktyczne, takie jak: szarfy w różnych kolorach, woreczki gimnastyczne, kolorowe obręcze różnych rozmiarów, piłeczki – małe gumowe, duże piłki, laski. Mogą to być również nietypowe przybory: gazety, pudełka tekturowe, butelki plastikowe, szpulki po niciach.

Zajęcia stwarzają dzieciom możliwość twórczego działania – powinna sprzyjać temu atmosfera zajęć: swoboda, humor, śmiech. Rudolf Laban duży nacisk kładł nie na efekt, lecz na sposób wykonania, tworzenia przez dziecko ruchu. Dziecko podczas zajęć jest jednocześnie aktorem i autorem.

Ćwiczenia powinny mieć formę zadań otwartych, które zapewniają swobodę i możliwość decydowania o sposobie wykonywania ruchu, a tym samym wyrażania swojej indywidualności.

Metoda opiera się na 16 tematach, z których każdy uwzględnia inny charakter ruchu. Dla dzieci młodszych stosowane są następujące tematy:

I. wyczucie / świadomość własnego ciała
II. wyczucie / świadomość ciężaru, siły i czasu
III. wyczucie / świadomość przestrzeni
IV. rozwijanie wyczucia płynności ruchu i ciężaru ciała oraz przestrzeni i czasu
V. kształtowanie umiejętności współdziałania z partnerem i grupą.

Metoda może być stosowana w postaci:

• krótkich wstawek uatrakcyjniających zajęcia,
• przez prowadzenie większych fragmentów zajęć,
• przez prowadzenie całej jednostki metodycznej ta metodą.

Korzyści wynikające z ćwiczeń prowadzonych metodą Labana:

• dzieci w atmosferze akceptacji i bezpieczeństwa, mają możliwość  spontanicznej ekspresji ruchowej, co może być źródłem odprężenia i relaksu
• zajęcia dostarczają dziecku wielu okazji do doświadczeń korekcyjnych – poruszania się i wyzwalania innych zachowań ruchowych niż typowe dla nich, które wyznaczane są rytmem/w tym ograniczeniami środowisk w których żyją.

Osoby zainteresowane tematem zapraszamy na warsztaty, które dadzą nauczycielom nowe narzędzie do wspierania naturalnych tendencji rozwojowych dziecka oraz narzędzie do stwarzania przestrzeni pozwalającej na doświadczenia korekcyjne. Własne doświadczanie ruchu intuicyjnego pozwala na rozwijanie świadomości siebie w ruchu, jako jedności – ciała, emocji  i myśli.
Najbliższy termin: 6 października w godz. 19.00-20.30 – wprowadzenie do tematu w formie szkolenia online, 15 października w godz. 9.30-15.00 – warsztaty stacjonarne w Warszawie. Koszt całego szkolenia: 230 zł.